Jazgarzewie. podobnie jak i w innych parafiach, cmentarz znajdował się przy kościele. Archiwum parafialne nie zachowało nam żadnych szczegółów dotyczących cmentarza w XV i XVI w.
-------------------------------------------
10 Arcybiskup Budowniczy ...Album ku czci kard. A. Kakowskiego ,Warszawa 1936, s. 51, 
                                                                                    / strona 7/
W Jazgarzewie, podobnie jak i w innych parafiach, cmentarz  znajdował się^przy koścjgle. Archiwum parafialne nie zachowało nam.; żadnych szczegółów dotyczących cmentarza w XV i XVI w.
W 1814 r cmentarz przy kościele okazał się za ciasny. Na polu w pobliżu Jazgarzewa utworzono nowy cmentarz, który w odróżnieniu od starego zwano niekiedy polowym (Coemeterium campestre).
Wymownym obrazem okrucieństwa niemieckiego jest zbiorowa mogiła 5 braci Czapskich: Stanisław (lat 32), Antoni (30), Tadeusz (25), Aleksander (22), Roman (19). Zostali oni rozstrzelani na własnym podwórzu w pobliżu Lsów chojnowskich podczas tzw. pacyfikacji w okresie Powstania warszawskiego (29 sierpnia 1944 r.). Równocześnie została spalona wieś Chojnów.
Na terenie parafii Jazgarzew są jeszcze 3 małe cmentarze, na których spoczywają Rosjanie i Niemcy polegli' w okresie pierwszej. Wojny Światowej // 

PIASECZNO

Ocalić od zapomnienia. W trosce o cmentarz w Jazgarzewie

26/10/2023 10:00

Tak się składa, że cmentarz w Jazgarzewie jest dla nas obu ważny i przychodzimy w to miejsce dość często, aby odwiedzić naszych bliskich. Tu spoczywają także osoby, które miały wpływ na nasze życie, jak Ewa Krauze. Kierowała szkołą w Zalesiu Dolnym, do której obydwie chodziłyśmy. Dziś szkoła nosi Jej imię, a uczniowie z Krauzówki przychodzą na grób Patronki szkoły, opiekują się grobami rodziny Radwanów, grobem sióstr Prymasa Stefana Wyszyńskiego. To dla nich lekcja historii, kultury. Lekcja pamięci.

Widzimy jak ten cmentarz się zmienia, powstają nowoczesne groby i rozumiemy to. Jednak gdzieś w sercu myślimy, że szkoda, aby ta najstarsza część zmieniła swój charakter, a z czasem przestała istnieć.

Zbliża się listopad i większość z nas udaje się do miejsc, gdzie pochowano członków rodziny lub osoby ważne dla miasta, kraju, historii. We wszystkich kulturach świata i na przestrzeni dziejów ludzkości cmentarze były i są otaczane szczególnym szacunkiem. Wyjątkowość cmentarzy podkreślano specjalnym ogrodzeniem, czasem murem , często obsadzano drzewami. Tak też wygląda nasz parafialny cmentarz w Jazgarzewie: na górce, ze starymi drzewami. Tu nagrobki, rzeźby, epitafia, symbole, napisy nagrobne są źródłem wiedzy o życiu w przeszłości zarówno jednostek, jak i całych zbiorowości ludzkich.

Spędziłyśmy w Jazgarzewie wiele godzin spisując epitafia i wyszukując najstarsze nagrobki, robiąc im zdjęcia.

W Jazgarzewie jest kilkadziesiąt takich nagrobków. Część z nich jest o dużej wartości architektonicznej, artystycznej lub chociaż skromne, to skrywają szczątki osób ważnych dla naszej „małej Ojczyzny”. Warto te miejsca ocalić dla przyszłych pokoleń.

Sprawiło nam prawdziwą satysfakcję wyszukiwanie starych grobów. Widziałyśmy dziesiątki krzyży, które pochylają się nad często bezimiennymi mogiłami, ponad stuletnie kamienne płyty zarośnięte mchem z nazwiskami trudnymi do odczytania, pomniki ze zdjęciami w sepii ludzi, których od kilkudziesięciu lat już nie ma.

Znalazłyśmy piękne płyty nagrobne z piaskowca z 1864, 1865 roku, krzyże żeliwne o dużej wartości historycznej i artystycznej z 1891, 1896 roku, fragment pomnika z napisem Ian From z 1831 roku, krzyż z napisem „ Na pamiątkę poległych w Koronie i Litwie” i datą 1861rok, oraz wiele innych.

Chciałybyśmy, żeby cmentarz Parafii św. Rocha był odwiedzany przez wycieczki z przewodnikiem, żeby doceniono piękno sztuki cmentarnej, rzemieślniczej, aby odwiedzano ludzi zasłużonych dla ziemi piaseczyńskiej, dla Polski.

Chciałybyśmy też poznać i opisać losy ludzi, którzy spoczywają w tych ponad stuletnich mogiłach. Żeby został po nich ślad nie tylko na kamiennych płytach i krzyżach, ale coś więcej.

Zwracamy się do osób, którym bliski jest los cmentarza w Jazgarzewie z prośbą o opowiedzenie nam historii z nim związanych, jak również przybliżenie sylwetek ludzi, którzy są tam pochowani, a o których czynach, dziełach powinniśmy pamiętać// informacje z internetu/

/.................../  

 

Przejdź do serwisu społecznościowego

  

Przejdź do serwisu społecznościowego

  

Przejdź do serwisu społecznościowego

  

Przejdź do serwisu społecznościowego

  

Przejdź do serwisu społecznościowego

  

Przejdź do serwisu społecznościowego

Zamknij menu

 

Wybory samorządowe 2024Wybory ławników sądowych 2024-2027

MENU

Gmina Piaseczno Wita

Przejdź do Biuletynu Informacji Publicznej Gminy Piaseczno 

Otwórz wyszukiwarkę

Strona główna  Miejsca pamięci  Cmentarz w Jazgarzewie

Ocalić od zapomnienia. Historia cmentarza w Jazgarzewie

1469

Widok cmentarza parafii św. Rocha w Jazgarzewie od bramy głównej
Widok cmentarza parafii św. Rocha w Jazgarzewie od bramy głównej / foto Joanna Kowalska-Nowak

Spotkanie pierwsze

Cmentarz Parafii Św. Rocha w Jazgarzewie to jedna z najstarszych nekropolii w naszej okolicy. Jest jak biała karta, informacje o nim są bardzo skąpe, także o ludziach, którzy tu spoczywają wiemy niewiele. A przecież to nie tylko miejsce zadumy, refleksji nad przemijaniem. To miejsce ważne dla naszej tradycji, kultury i lokalnych więzi.

Bywamy tu i widzimy, jak się zmienia, jak ubywa śladów przeszłości.

Chcemy pokazać, że warto o ten cmentarz zadbać, aby był perełką i dumą naszej piaseczyńskiej ojczyzny.

Zatem zapraszamy Państwa na spacer, aby zobaczyć, gdzie są najstarsze miejsca wiecznego spoczynku.

Wchodzimy bramą główną od strony Jazgarzewa i alejką idziemy pod górę na szczyt pagórka. Szukamy potwierdzenia, że właśnie tam jest najstarsza część cmentarza założonego 210 lat temu.

W opracowanej przez księdza proboszcza Władysława Maleja[1]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki historii parafii w Jazgarzewie czytamy, że „pierwotnie był niewielki cmentarz wokół kościoła. Jednak na początku XIX wieku był już za mały i zdecydowano o założeniu nowego cmentarza. Wybrano miejsce między Jazgarzewem, a Zalesiem Górnym i w 1814 roku założono nowy cmentarz, nazywany polowym Coemeterium campestre”.[2]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki Wiejski cmentarz powstał około 2 km od jazgarzewskiego kościoła.

Czy znajdziemy ślady najstarszych pochówków?

Naszą uwagę przyciąga stojąca po prawej stronie alejki figura Matki Boskiej, biała, odnowiona. Wysoki pomnik wznosi się ponad okolicznymi grobami.

Tu spoczywa Łucja Józefina z Clerców Pląskowska. Zatrzymujemy się, aby przeczytać epitafium.

Łucja Józefina z Clerców Pląskowska urodzona w Moters w Szwajcaryi

przeżywszy lat 42

zasnęła w Bogu we wsi Żabieniec dn. 11 kwietnia 1896 roku

W niewymownym smutku pogrążony mąż

tę pamiątkę stawia

prosząc przechodniów o pobożne westchnienie do Boga

za spokój Jej duszy

Pomnik Matki Boskiej nad grobem Łucji Józefiny z Clerców Pląskowskiej 1896 r.
Pomnik Matki Boskiej nad grobem Łucji Józefiny z Clerców Pląskowskiej 1896 r. / foto Joanna Kowalska-Nowak

Rodowita mieszkanka Gołkowa, pani Krystyna Furmańska opowiedziała nam, że Łucja Pląskowska była dziedziczką, która podarowała grunty pod cmentarz. Jest też o dziedziczce i Jej mężu historia zasłyszana przy okazji wizyty na cmentarzu.[3]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki Podzielimy się nią w kolejnym artykule zawierającym wspomnienia państwa Furmańskich.

Nazwisko Pląskowski jest szlacheckie i przynależy do herbu Oksza.[4]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki

Skoro grób dziedziczki Łucji z Clerców Pląskowskiej jest z końca XIX wieku, to mamy pewność, że znajdujemy się w najstarszej części cmentarza.

Rozglądamy się szukając innych. To, co dawne miesza się tu z nowym. Omszałe pomniki, groby ziemne sąsiadują ze współczesnymi, błyszczącymi, otoczonymi kostką betonową.

W rzędzie przed pomnikiem Matki Boskiej widzimy płytę z piaskowca, szaro-zieloną ze starości. Musimy pochylić się, żeby przeczytać epitafium.

 Księdzu Ludwikowi Pietrzykowskiemu ur. 1841 r. zm. 1919 r.

Od 1881 r. do 1916 r. Proboszczowi Parafii Jazgarzewskiej

Życzliwi ten kamień w dowód pamięci kładą prosząc o zdrowaś Marja

Ksiądz proboszcz Ludwik Pietrzykowski prowadził w 1908 roku remont drewnianego wówczas kościoła.

Po prawej stronie pomnika z Matką Boską widzimy okazały pomnik z czarnym, granitowym krzyżem i stajemy zadziwione. Ten piękny pomnik został postawiony na grobie z piaskowca. Dlaczego nas to tak zaciekawiło? Połączenie dwóch, jakże różnych materiałów świadczyć może o tym, że pomnik pierwotny, piaskowcowy zastąpiono granitowym.

Czarny granit był i jest uważany za najbardziej elegancki, dostojny. I jest najdroższy.[5]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki

Jaką historię skrywa to miejsce? Czy ją kiedyś poznamy? W granicie wykuto napis:

     Ku uczczeniu cieniom 

śp. Aleksandra Ostrowskiego

tę pamiątkę stawiają

Mysyrowicze

 Na płycie nagrobnej widnieje epitafium:

Aleksander Ostrowski

Emeryt

Naczelnik Towarzystwa Kredytowo Ziemskiego

Kawaler orderów

zmarł we wsi Łoś 31 grudnia 1896       

przeżywszy lat 69

Pokój niech będzie Jego zacnej prawej i poczciwej duszy

Towarzystwo Kredytowe Ziemskie (TKZ) powstało w Królestwie Polskim 13 VI 1825 w Warszawie, jako „mające na celu ułatwienie spłacenia długów obciążających prywatną własność ziemską oraz pomoc finansową udzieloną rządowi Królestwa przez przyznanie długoterminowych pożyczek pod zastaw dóbr narodowych”.[6]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki Należał do niego także Ignacy Paderewski.[7]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki

Towarzystwo miało wiele oddziałów na terenie Królestwa. W którym z nich pracował Naczelnik Aleksander Ostrowski? Nazwisko jest szlacheckie i figuruje w Herbarzu Polskim. Przypuszczamy, że był on potomkiem Ostrowskich, którzy są związani z odmianą herbu Leliwa.[8]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki

I nasuwa się kolejne pytanie: kim byli państwo Mysyrowicze, fundatorzy granitowego, kosztownego pomnika?

Internetowy trop prowadzi do korespondencji Henryka Sienkiewicza z pp Mysyrowiczami,[9]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki a także do pani Małgorzaty Niezabitowskiej.[10]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki  Jej najbliżsi krewni, cioteczni dziadkowie to Zbigniew i Tadeusz Mysyrowicze.

Jakie losy połączyły Kawalera orderów i fundatorów? Musieli się znać i szanować. Czy razem pracowali? Co stworzyli, czy oprócz grobu pozostał po nich jakiś ślad?

W pobliżu grobu księdza proboszcza Ludwika Pietrzykowskiego zatrzymujemy wzrok na pięknym, starym kutym krzyżu. Stoi na obtłuczonym postumencie, a metalowa tabliczka mówi, że grób powstał w 1919 roku i spoczywa w nim Józef Mirkowski. Nie wiemy, kim był. Wzrusza nas to, że taki skromny, metalowy krzyż z tabliczką przetrwał ponad 100 lat.

Podobne uczucia pojawiają się, gdy znajdujemy groby bardzo młodych osób czy dzieci. Cierpienie rodziców czujemy w tekście epitafium, w pieszczotliwym imieniu na tabliczce. Grób Zygmusia Gryczyńskiego z 1947 roku jest bardzo zadbany.

Grób Zygmusia Gryczyńskiego 1947 r.
Grób Zygmusia Gryczyńskiego 1947 r. / foto Joanna Kowalska-Nowak

Ktoś opłakuje w sercu swojego Zygmusia. Zatrzymujemy się przed nagrobkiem dziewiętnastoletniej dziewczyny. Czytamy:

Tu spoczywa Władysława z Kozmów Jakubowska 1888-1907.

W ciężkim smutku pogrążeni rodzice tę pamiątkę stawiają.

(Ojciec swą ręką wykuł)

Proszą o pobożne westchnienie do Boga

Zdrowaś Maryja.

Grobów dzieci zachowało się wiele. Mają niewielkie krzyże, małe nagrobki, niektóre są już bezimienne. Chcemy wspomnieć o najstarszych.

Władzio Kopczyński zmarł w 1882 r. Spoczywa pod piaskowcową płytą z epitafium:

 „Stroskani rodzice tę pamiątkę kładą”

I kolejna mogiła:

Marya Walerya Gierycz przeżyła 4 lata, odeszła w 1886 roku.

Zagadnęła do nas pani krzątająca się przy grobie bliskich. „Czy Panie wiedzą, że tu był piękny pomnik? Kocio Wiśniewski miał na pamiątkę pomnik anioła, który jakby się nad grobem dziecka unosił, czuwał nad Jego snem. Niestety, już nie ma po nim śladu.”

Kontynuujemy nasz spacer alejką główną, idziemy na wschód.

Po lewej stronie zatrzymuje nas wysoki, czworoboczny pomnik. Czytamy:

Alfons Nałęcz-Moszczeński Obywatel Ziemski

żył lat 35 zmarł 6 czerwca 1895 roku.

Pozostała żona z dziećmi prosi o westchnienie do Boga.

W tym miejscu spoczywa także żona Alfonsa – Maria z Pestkowskich Moszczeńska i inne osoby z rodziny. Przypuszczamy, że nazwisko Nałęcz-Moszczeński jest szlacheckie, herbu Nałęcz.[11]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki Potwierdziła to nasza rozmówczyni, prawnuczka, pani Justyna Szymańska, podczas spotkania w Warszawie, kiedy opowiedziała nam o swoich przodkach.

Grób skrywa historię rodziny zasłużonej i związanej z Jazgarzewem.[12]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki

Powoli, rozglądając się, idziemy w stronę skrzyżowania alejek, gdzie teraz stoi kolumbarium.[13]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki Na naszym cmentarzu to jest czworoboczny słup z miejscami na urny. Na innych cmentarzach jest to zazwyczaj ściana wzdłuż muru, w której są miejsca na prochy zmarłych. Tu jest inaczej. Mamy za to punkt odniesienia, bo kolumbarium jest bardzo charakterystyczne.

Cały czas jesteśmy w najstarszej części cmentarza. Mówią nam o tym płyty, pomniki i daty.

Za kolumbarium przyciąga naszą uwagę bardzo oryginalny pomnik z piaskowca, ukośnie ułożone bloki kamienne z napisami:

Eleonora Gadzińska z Sobierajskich zmarła w 1935 roku

Piotr Sobierajski zmarł w 1937 roku.

 „Samo herbowe towarzystwo” pół-żartem wspominała swoich antenatów pani Barbara Maślankiewicz w późniejszej rozmowie w Warszawie.[14]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki

„Gadzińscy są herbu Pobóg, a Sobierajscy herbu Dołęga”? [15]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki

    Za tym pomnikiem wciskamy się między ciasno położone nagrobki i wśród paproci, bujnych roślin wchodzimy, prawie dosłownie, na zasłonięte mchem płyty z piaskowca, z końca XIX wieku. Stanisław Krupe 1889 i Teofil Krupe 1896. W pobliżu widzimy biały, marmurowy krzyż z wykaligrafowanym napisem Ian Fromm. To jest tylko fragment całości, która nie przetrwała. Data śmierci Iana Fromma to 1838 rok. To jest pamiątka po księdzu proboszczu.[16]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki  I jest to najstarszy znaleziony przez nas ślad.

Płyta nagrobna z piaskowca z XIX w.
Płyta nagrobna z piaskowca z XIX w. / foto Joanna Kowalska-Nowak
 
Fragment pomnika nagrobnego 1838 r. Ian Fromm
Fragment pomnika nagrobnego 1838 r. Ian Fromm / foto Joanna Kowalska-Nowak
 
Płyta nagrobna z piaskowca Stanisław Krupe 1889 r.
Płyta nagrobna z piaskowca Stanisław Krupe 1889 r. / foto Joanna Kowalska-Nowak

Pani Krystyna Furmańska wspomina ze smutkiem w głosie: „Tu przy kolumbarium było dużo starych płyt nagrobnych. Powoli ubywało i nie ma. Szkoda”.[17]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki

I właśnie przypadkiem znajdujemy płyty z końca XIX i początku XX wieku, zdjęte z grobów i ułożone u stóp wiekowych drzew. Omszałe, jednak czytelne, leżą jako świadkowie minionego czasu, życia i śmierci.

Płyta nagrobna z piaskowca położona przy drzewie. Z Chrustowskich Klara Toporowska 1838-1904
Płyta nagrobna z piaskowca położona przy drzewie. Z Chrustowskich Klara Toporowska 1838-1904 / foto Joanna Kowalska-Nowak

Dalej między grobami idziemy nieco w dół. Blisko, przy alejce wąska mogiła, kuty krzyż i srebrna tablica:

 „Na pamiątkę poległych w Koronie i Litwie 1861 r.”

Kuty krzyż Na pamiątkę poległych w Koronie i Litwie 1861r.
Kuty krzyż: Na pamiątkę poległych w Koronie i Litwie 1861r. / foto Joanna Kowalska-Nowak

Słyszałyśmy, że jest tu mogiła poległych w Powstaniu Styczniowym. Czyżby to ta? Tylko dlaczego data jest inna? Przypuszczamy, że data jest inna dla niepoznaki. Żeby nie narażać księdza i mieszkańców na represje carskie, że buntowników pochowali po bożemu. Nie wolno było.

Jednak nie mamy pewności, czy to grób powstańczy, czy tylko symboliczna pamiątka Powstania Styczniowego. Powstańcy walczyli i ginęli na ziemi piaseczyńskiej. Pod Piasecznem w bitwie z rosyjskim wojskiem zginęło 12 Polaków. Ich grób jest na starym piaseczyńskim cmentarzu. Upamiętnienie w nazwach głównych ulic Piaseczna mają bohaterowie 1863 roku, ksiądz Ludwik Czajewicz i generał Kazimierz Sierakowski.

Zawracamy w stronę bramy głównej. Mijamy grób rodzinny otoczony kutym ogrodzeniem z datą 1913. To zapewne rok wykonania ogrodzenia, bo pierwszy pochówek Franciszka Żochowskiego był w roku 1873. Takich miejsc rodzinnych, otoczonych w oryginalny, wyróżniający się sposób jest kilka. Spoczywają pokolenia, a następne przychodzą tutaj, aby pielęgnować pamięć, dbać o miejsce spoczynku.

Grób rodzinny 1913 r. z oryginalnym kutym ogrodzeniem
Grób rodzinny 1913 r. z oryginalnym kutym ogrodzeniem / foto Joanna Kowalska-Nowak

Zbliżamy się do wyjścia. Kończymy nasz spacer po cmentarzu w Jazgarzewie. Wiemy, że wrócimy tu, bo im więcej szukamy, pytamy i dowiadujemy się, tym bliżsi stają się nam zmarli, rozpoznajemy ich jak znajomych.

Przyjdziemy, aby odwiedzić groby i przygotować materiał do następnych wspomnień.

O nauczycielach, którzy tu spoczywają, o bliskiej nam rodzinie Radwanów, o żołnierzach, powstańcach, o zasłużonych w różnych dziedzinach życia, o rodzinach znanych i szanowanych obywateli.

Interesuje nas też symbolika, architektura i kultura cmentarna.

Cmentarz w Jazgarzewie zasługuje na odkrycie tajemnic. Poprzez epitafia, pomniki, płyty, nagrobne zdjęcia, prośby o modlitwę, zmarli wołają do nas o pamięć. Tu są korzenie, fundamenty tożsamości naszego społeczeństwa.

„Historia jest świadkiem czasów, światłem prawdy, życiem pamięci, nauczycielką życia”

  Cyceron   

Barbara Ignaczak i Joanna Kowalska-Nowak 

zdjęcia Joanna Kowalska-Nowak

 

Prosimy Państwa o przekazanie ciekawych historii, ważnych dla Państwa faktów związanych z tym miejscem, historię bliskich.

Nasz adres mail: wspomnieniajazgarzew@gmail.com- Odnośnik jest adresem e-mail i pozwala bezpośrednio otworzyć program pocztowy- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki i tel. 22 757 05 13

[1]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiKs Władysław Malej proboszcz Parafii Św. Rocha w Jazgarzewie w latach 1936-1960 Historia Parafii internet

[2]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiInformacje ze strony internetowej Parafii Św. Rocha www.parafiajazgarzew.pl

[3]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiRozmowa Pierwsza z państwem Krystyną i Symplicjuszem Furmańskimi Zalesie Dolne XI 2023 r.

[4]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiHerbarz Polski Tom II LWÓW Drukiem Kornela Pillera 1859 www.bcpw.bg.pw.edu.p

[5]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiKamień w architekturze i rzeźbie Warszawy Hanna Sygietyńska PWN Warszawa 1978

[6]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiEncyklopedia PWN

[7]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiDroga do sławy Ignacy Paderewski 1860-1902 Andrzej Piber PIW 1982

[8]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiHerbarz Polski Tom II LWÓW Drukiem Kornela Pillera 1859 www.bcpw.bg.pw.edu.p

[9]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki    Listy Henryka Sienkiewicza do pp. Mysyrowiczów Lwów 1938 wyd. Łowca

[10]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiMałgorzata Niezabitowska Wikipedia

[11]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiHerbarz Polski Tom II LWÓW Drukiem Kornela Pillera 1859 www.bcpw.bg.pw.edu.p

[12]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki  Rozmowa Druga z Panią Justyną Szymańska XII 2023 Warszawa

[13]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarki   Kolumbarium – prostopadłościenna lub niekiedy kopulasta budowla cmentarna z czasów rzymskich i

wczesnochrześcijańskich, pełniąca funkcję zbiorowego grobowca Wikipedia

[14]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiRozmowa Trzecia z Barbarą Maślankiewicz i Jerzym Giblewskim I 2024 Warszawa

[15]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiHerbarz Polski od Średniowiecza do XX wieku L&L Gdańsk 2007 Tadeusz Gajl

[16]- Odnośnik otwiera nową kartę przeglądarkiIan Fromm proboszcz Parafii Św. Rocha w Jazgarzewie w latach 1823-1838 Historia Parafii internet

Regulamin cmentarza katolickiego Parafii Rzymskokatolickiej pw..SW Rocha w Jazgarzewie.

1. Cmentarz jest świętym miejscem grzebania i spoczynku osób zmarłych oraz modlitwy; jest też miejscem zadumy nad życiem i wiecznością, dlatego Kościół otacza go szczególną troską. Miejscu temu należy się cześć religijna i poszanowanie.

2. Celem zapewnienia należnej czci zmarłym i zachowania powagi miejsca oraz dla zapewnienia porządku i utrzymania właściwego stanu estetycznego powierza się ten Cmentarz wraz z jego urządzeniami szczególnej trosce przebywających na jego terenie, zgodnie z postanowieniami niniejszego regulaminu.

3. Na podstawie Kodeksu Prawa Kanonicznego oraz art.2 iart.45 ust. l Ustawy zdnia17 maja1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej(Dz.U. Nr29, poz.1542 z późn. zm.) w związku zart.8 ust.3, art.23 iart.24 Konkordatu miedzy Stolicą Apostolską i Rzeczypospolitą Polską z 28 lipca1993 r.(Dz.U. Nr51, poz.318) stanowi się, co następuje.§1Katolicki Cmentarz Grzebalny, zwany dalej Cmentarzem, jest własnością Rzymskokatolickiej Parafii pw. Św Rocha w Jazgarzewie , ul. Główna 2 05-502 Piaseczno , zwanej dalej Parafią.

§21. Zarząd nad Cmentarzem sprawuje Proboszcz Parafii.

Dokumentację Cmentarza i sprawy związane z pochówkiem prowadzi w Kancelarii Parafialnej Proboszcz

Wszelkie sprawy związane z Cmentarzem załatwiane są w Kancelarii Parafialnej. Kancelaria czynna jest w poniedziałki ,środy i piątki w godzinach 15.00 do 17.30 , telefon 602-108-026. W wakacje i ferie zimowe godziny urzędowania mogą ulec zmianie.

§3Cmentarz jest otwarty codziennie w okresie od 1 kwietnia do30 września odgodziny7.00 dogodziny20.00, w pozostałych miesiącach od godziny 8.00 do zmroku.§41.

Podczas liturgii pogrzebowej obowiązuje zakaz otwierania trumny (zob. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi zdnia7 grudnia2001 roku,§6 pkt1).

2. Zarząd Cmentarza troszczy się o utrzymanie czystości i porządku na terenie cmentarza.3. Obowiązek utrzymania grobu i jego otoczenia w czystości i porządku spoczywa na osobie dysponującej grobem

.4. Posegregowane śmieci i odpady składane są dopojemników.

5. Zarząd Cmentarza nie ubezpiecza grobów od jakichkolwiek zniszczeń.

6. Obowiązek indywidualnego ubezpieczenia grobu spoczywa na dysponencie grobu.

7. Zarząd Cmentarza nie odpowiada za uszkodzenia grobów, powstałe wskutek klęsk żywiołowych, czynników atmosferycznych, kradzieży i aktów wandalizmu oraz zarzeczy pozostawione bez nadzoru, a także za szkody niewynikające zza niedbania lub zaniechania Parafii

.8. Przebywanie na cmentarzu w czasie występowania niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, jak: wichura, burza, gołoledź, śnieżyca itp. wymaga zachowania szczególnej ostrożności.

9. Cmentarz wyposażony jest w punkty czerpania wody. Woda z ujęć na terenie Cmentarza nie nadaje się do spożycia i może być używana jedynie do podlewania roślin oraz do innych celów gospodarczych.§5Każdy grób powinien być czytelnie oznakowany, posiadać umieszczoną w widocznym miejscu informację z imieniem i nazwiskiem osoby zmarłej i datą jej zgonu.

§61. Na terenie Cmentarza zakazuje się, bez uprzedniego uzyskania zgody Zarządu Cmentarza, dokonywania jakichkolwiek prac kamieniarskich i budowlanych.

2.Należy uzyskać pisemną zgodę Zarządu Cmentarza na następujące czynności na cmentarzu :

a./ pogrzeb;b./ ekshumacja bądź przeniesienie zwłok do innego grobu ;

c. budowa nowego pomnika, katakumby ;d. remont pomnika ;e. kładzenie chodnika; f. sadzenie drzew i krzewów.

3. Prace budowlane i remontowe na cmentarzu należy wykonywać zgodnie z zezwoleniem, które określa ich zakres.4. Zezwolenie na prace budowlane traci swoją moc po upływie sześciu miesięcy od daty jego wydania.

5. W czasie wykonywanych prac na cmentarzu wykonawca powinien mieć ze sobą zezwolenie, do wglądu dla kompetentnej sprawdzającej osoby

§71. Rozpoczęcie prac remontowych i budowlanych można podjąć dopiero po uzgodnieniu ich zakresu i dokładnego terminu z Zarządem Cmentarza.

2. Wykonanie prac remontowych i budowlanych nie może zakłócać spokoju i powagi miejsca oraz kolidować z trwającymi ceremoniami pogrzebowymi.

3. Prace remontowe mogą odbywać się wyłącznie w dni powszednie odgodziny8.00 do17.00-20, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy i świąt kościelnych. Nie mogą być wykonywane w niedziele i w okresie od 25 października do4 listopada.

4. Prace prowadzone w czasie sprzecznym z punktem 3 lub bez zezwolenia Zarządcy uważane są zanielegalne.

5. Prace budowlane i remontowe mogą być wykonywane wyłącznie przez dysponenta grobu albo upoważnione przez niego podmioty gospodarcze na podstawie udzielonego pełnomocnictwa lub umowy.

6. Na grobach można ustawiać nagrobki o wymiarach nieprzekraczających granic powierzchni grobu.

7. Wykonawca prac jest zobowiązany do naprawienia wszelkich szkód, powstałych w wyniku wykonywania prac.

8. Zabrania się przygotowywania, mieszania i składowania zaprawy betonowej bezpośrednio na alejkach cmentarnych, bez zabezpieczeń. Materiały sypkie wolno składować wyłącznie na wyłożonych foliach budowlanych (plandekach). Przygotowywanie zapraw murarskich może odbywać się tylko w specjalnych pojemnikach

.9. Nadmiar ziemi, gruzu, pochodzący z prac kamieniarsko-budowlanych musi być wywieziony poza teren Cmentarza przez firmę wykonującą roboty.

10. Osoba, która uzyskała zgodę na remont lub rozbiórkę nagrobka, zobowiązana jest wywieźć z Cmentarza pozostały gruz. Należy także uporządkować po remoncie teren wokół grobu.

11. Zabrania się wrzucania gruzu i odpadów po robotach kamieniarsko-budowlanych do pojemników ustawionych na cmentarzu lub w bezpośrednim jego sąsiedztwie.

12. Zarząd Cmentarza ma prawo kontroli osób, pojazdów, sprzętu oraz przewożonych i przenoszonych materiałów

.§8Naterenie Cmentarza zakazuje się:

1. Zakłócania ciszy, porządku i powagi miejsca;

2. Zaśmiecania terenu, w tym wysypywania odpadów poza pojemniki do tego przeznaczone;

3. niszczenia zieleni, nagrobków i urządzeń cmentarnych;

4. ustawiania ławek, płotów itp. utrudniających komunikację i ruch pieszy;

5. sporządzania zabudowy grobu, wykraczającej poza powierzchnię miejsca grobu;

6. przemieszczania nagrobków;

7. przenoszenia, niszczenia lub zabierania z cmentarza wszelkich elementów jego wystroju;

8. przebywania na cmentarzu poza godzinami otwarcia;

9. przebywania dzieci w wieku przedszkolnym bez opieki rodziców;

10. prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej, zarobkowej i handlowej oraz wszelkich innych czynności naruszających powagę tego miejsca;

11. umieszczania reklam, prowadzenia akwizycji i rozkładania wizytówek;

12. sadzenia i usuwania drzew i krzewów, zbierania roślin, kwiatów, nasion;

13. wypalania śmieci;

14. wjazdu pojazdami mechanicznymi na cmentarz bez zezwolenia Zarządu Cmentarza;

15. jazdy rowerami i innymi pojazdami jednośladowymi;

16. wprowadzania zwierząt;

17. palenia tytoniu, picia alkoholu i spożywania środków odurzających;

18. przebywania wstanie nietrzeźwym lub budzącym zgorszenie;

19. uprawiania żebractwa.

§9Zarząd Cmentarza pobiera ofiary za:

a. miejsca pod grób, tzw. placowe (pokładne) ;

b. przedłużenie okresu użytkowania grobu ;

c. zezwolenie na wykonywanie prac remontowych i budowlanych ;

d. korzystanie z kaplicy podczas ceremonii pogrzebowych ;

e. korzystanie z cmentarza dla wykonania usług pogrzebowych i cmentarnych;

f. zezwolenie na ekshumację zwłok ;

g. dokonanie wpisu o zmianie dysponenta grobowca.

§101. Przez wniesienie ofiary za placowe nie nabywa się praw własności opłaconego miejsca, lecz staje się jedynie jego dysponentem naokres 20 lat.

2. Wysokość ofiar za korzystanie z cmentarza ustala Zarząd Cmentarza.

3. Ofiary za placowe wnosi się na okres20 lat (w roku kalendarzowym, w którym wygasa ważność poprzedniej ofiary).

4. Po tym czasie, bez wezwania, należy wnieść ponownie stosowne ofiary.

5. Ofiary za placowe nie podlegają zwrotowi.

6. Osoba podejmująca czynności w zakresie dysponowania grobem winna udokumentować swoje prawo do tego poprzez złożenie niezbędnych dokumentów ioświadczeń.

7. Wszelkie konsekwencje prawne, związane ze złożeniem przez dysponenta nieprawdziwych lub niekompletnych dokumentów oraz decyzjami dysponenta naruszającymi dobra osobiste innych osób, ponosi dysponent.

8. W przypadku braku dysponenta decyzje dotyczące grobu podejmuje Zarząd Cmentarza.

9. Jeżeli po20 latach dysponent grobu nie dokona dalszego przedłużenia rezerwacji przez złożenie ofiary, Zarząd Cmentarza traktuje to jako rezygnację z dalszego użytkowania grobu.

10. Osobie, która mimo upływu terminu20 lat nie wniosła ofiary, nie przysługuje roszczenie o przywrócenie posiadania miejsca, oddanego przez Zarząd Cmentarza na grób kogoś innego, pomimo, że grób utrzymywany był w należytym porządku.

11. Po wygaśnięciu ofiary za20 lat, miejsce grzebalne przechodzi do dyspozycji Zarządu Cmentarza. Zarząd Cmentarza nie ma obowiązku szukania i powiadamiania dysponenta grobu o terminie wygaśnięcia ofiary 20-letniej.

12. W przypadku nieprzedłużenia ofiary nanastępne20 lat za miejsce pod grób, o dalszym przeznaczeniu grobu decyduje Zarząd Cmentarza. Może go użyć do pochowania innej osoby.

13. Po wygaśnięciu ofiary20-letniej dysponent miejsca grzebalnego zobowiązany jest do usunięcia wszelkich elementów budowlanych nagrobka lub grobowca. Jeżeli nie zostaną one usunięte wciągu24 miesięcy od dnia wygaśnięcia ofiary, przechodzą do dyspozycji Zarządu Cmentarza bez prawa żądania ich zwrotu lub odszkodowania.

14. W przypadku pochowania w istniejącym grobie kolejnego zmarłego pobiera się ofiarę uzupełniającą dopełnych20 lat.

15. Przedłużenie umowy nadalsze20 lat wymaga ponownego uiszczenia ofiary20-letniej.16. Opóźnienie we wniesieniu kolejnej ofiary 20-letniej nie może przekroczyć jednego roku.

17. W wypadku niewniesienia w terminie ofiary, za zgodą Zarządu Cmentarza możliwe jest przywrócenie praw dogrobu.

18. Jeżeli grób murowany jest opuszczonym zawaliskiem i Zarząd nie ma żadnego kontaktu z rodziną, można go użyć do ponownych pochówków. Szczątki osób zmarłych z takiego grobu są składane do nowo wybudowanego grobowca.19. Zarząd sporządza protokół z czynności związanych z likwidacją grobu.20. Szczątki zwłok wydobyte przykopaniu grobu należy chować w tym samym miejscu, w którym zostały znalezione.

§111. Do dysponowania wolnym miejscem wgrobie uprawnieni są członkowie rodziny zmarłego spoczywającego w tym grobie według podanej kolejności:

a. pozostały(a) małżonek(ka);

b. krewni zstępni (dzieci, wnuki itd.);

c. krewni wstępni (rodzice, dziadkowie itd.);

d. krewni boczni do4 stopnia pokrewieństwa ;

e. powinowaci wlinii prostej do1 stopnia.

2. Z wyżej wymienionych osób według podanej kolejności ustala się tylko jedną osobę, która będzie dysponować prawem dogrobu.

3. Posiadanie prawa, o którym mowa wust.1, nie upoważnia do odstępowania miejsca osobom innym niż wymienionym w tym ustępie.

4. Prawo do grobu nie podlega przekazaniu na rzecz innych osób z pominięciem kolejności wymienionej wust.

1.5. Prawo do grobu nie podlega przepisom odziedziczeniu.

6. Każda zmiana dysponenta grobu lub miejsca zarezerwowanego winna być uzgodniona w kancelarii parafialnej i potwierdzona napiśmie.

7. Dysponentem nowo wybudowanego grobu jest osoba, która złożyła ofiarę zaplacowe.§121. W sprawie dochowania do istniejącego grobu, decyzję podejmuje Zarząd Cmentarza lub upoważniona przez niego osoba.2. Wniesienie ofiary20-letniej za grób przez osobę niewymienioną w§11 ust.1 nie uprawnia do pochowania w nim zwłok tej osoby lub innej, przez tę osobę wskazaną.§131. Groby oraz place pod groby nie mogą być przedmiotem obrotu prywatnego.

2. W przypadku zrzeczenia się praw do grobu lub placu Zarząd Cmentarza podejmuje decyzję o dalszym przeznaczeniu grobu lub placu.§141. Ekshumacja zwłok i szczątków może być dokonana: a. na umotywowaną prośbę osób uprawnionych do pochowania zwłok–za zezwoleniem inspektora sanitarnego zgodnie zobowiązującymi zasadami ;b. na zarządzenie prokuratora lub sądu; c. na podstawie decyzji właściwego inspektora sanitarnego w razie zajęcia terenu Cmentarza na inny cel.2. Miejsce po ekshumacji pozostaje do dyspozycji Zarządu Cmentarza bez zwrotu ofiary20-letniej.§15Grobowce na wolnym placu winny być wybudowane wciągu12 miesięcy od przydzielenia miejsca. W przypadku przekroczenia tego terminu miejsce przechodzi do ponownej dyspozycji Zarządu Cmentarza, bez zwrotu ofiary20-letniej.

§161. Przyjęcie zwłok do pochowania na Cmentarzu następuje po przedstawieniu wymaganych dokumentów, w tym odpisu karty zgonu.

2. W wypadku przyjęcia do pochowania zwłok osoby zmarłej poza granicami kraju, wszelkie dokumenty niezbędne do pochowania, a wystawione w języku innego państwa, winny być przedłożone z wierzytelnym tłumaczeniem na język polski.

§17Ewentualne Skargi i wnioski można również kierować do Zarządcy Cmentarza, którym jest Proboszcz Parafii pw. Św Rocha w Jazgarzewie .§18Wsprawach nieuregulowanych niniejszym regulaminem mają zastosowanie powszechnie obowiązujące przepisy, a w szczególności Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych.§19Regulamin publikuje się na tablicach ogłoszeniowych Parafii, stronie internetowej parafii i jest do wglądu dla osób zainteresowanych w Kancelarii parafialnej. Pieczęć parafii Św Rocha w Jazgarzewie Podpis Proboszcza